|
دانش » نخبگان و مشاهیر علمی »
|
تعداد بازدید: ٧٤٨٣١٦
|
|
 ابوالقاسم غفاری
|
Notice: Undefined variable: counter in /home/mahbobtarin/public_html/showmahbob.php on line 271
|
|
ابوالقاسم غفاری روز 25خرداد سال 1285 هجری شمسی در محله سرچشمه تهران به دنیا آمد. پدرش «میرزا حسین‌خان غفاری»، دبیر ارشد اداره کارگزینی وزارت عدلیه (دادگستری) بود.
شروع تحصیلات
خواندن و نوشتن را نزد یک روحانی آموخت و بعدها که مدرسه ابتدایی «اشراف» تاسیس شد، در این دبستان به تحصیل ادامه داد. وی تحصیلات در دارالفنون را به‌طور جهشی تمام کرد (دو کلاس را در یک سال می‌خواند) و در تابستان ۱۳۰۷خورشیدی موفق به اخذ دیپلم متوسطه شد. ریاضی را نزد مرحوم «محسن هشترودی» که از دیپلمه‌های سابق دارالفنون بود، خواند و از همان سال‌ها با شادروان «هشترودی» آشنا شد و سال‌ها افتخار دوستی و همکاری با او را داشت. وی بارها از استاد «هشترودی» به نیکی یاد می‌کرد و می‌گفت: «او انسانی بسیار شریف و دانشمند بود و بعدها هم اگرچه همکار من بود، ولی همیشه به چشم استاد به او نگاه می‌کردم.«
تحصیلات خارج از کشور
او در امتحان کنکور اعزام به خارج شرکت کرد و با قبولی در آن، در شهریور ۱۳۰۷ جزو اولین گروه دانشجویان، به فرانسه اعزام شد. پس از فراگیری زبان فرانسه، به دانشگاه نانسی رفت و در رشته ریاضی به تحصیل پرداخت.
وی در خرداد۱۳۱۱ از دانشگاه نانسی فرانسه کارشناسی ریاضی گرفت. سپس به سوربن رفت و بعد از دریافت سه مدرک عالی در فیزیک، ستاره‌شناسی و آنالیز ریاضی، تحت نظر پروفسور «موریس فرشه» به تحصیل فیزیک و ریاضی در دانشکده علوم دانشگاه پاریس پرداخت. وی در زمان تحصیل، در رصدخانه پاریس نیز فعالیت داشت؛ البته کار او رصدی و در زمینه‌های عملی و تجربی نبود و امور محاسباتی را انجام می‌داد.
بازگشت به ایران
استاد «غفاری» در اسفند ۱۳۱۵ و پس از اتمام تحصیلات خود در فرانسه، با فراخوان «علی‌اصغر حکمت»، وزیر فرهنگ وقت به ایران برگشت و از هشتم فروردین ۱۳۱۶ به‌عنوان دانشیار در دانشسرای عالی (که بعدها دانشگاه تهران نام گرفت)، استخدام شد و در آنجا آنالیز پیشرفته تدریس می‌کرد.
استاد «غفاری»، در آن زمان علاوه بر آموزش در دانشگاه تهران، در دانشکده افسری و انستیتوی عالی فنی درباره ریاضیات عمومی و ژئودزی سخنرانی‌های باارزشی ایراد می‌کرد و از سال ۱۳۱۹ تا ۱۳۲۴ به‌عنوان استاد در بخش ژئودزی اداره جغرافیایی ستاد ارتش ایران فعالیت داشت. از جمله کارهای او در این اداره می‌توان تقسیم مثلثاتی و تسطیح منطقه شمالی تهران را نام برد.
ادامه فعالیت های پژوهشی
در سال ۱۳۲۵ و در کوران جنگ جهانی دوم، به دعوت کالج سلطنتی لندن، با عنوان «پژوهشگر مجلس نمایندگان بریتانیا» مدتی در لندن اقامت داشت و با همکاری پروفسور «جورج تمپل» پژوهشی را پیرامون «جریان فراصوت» به انجام رساند و در ۱۳۲۷، دکترای ریاضیاتش را در گرایش‌های «تصحیح فاکتورهای سرعت» و «روش هودوگراف در دینامیک گازی» از دانشگاه لندن دریافت کرد و به‌عنوان «پژوهشیار کالج سلطنتی لندن» فعالیت‌های پژوهشی در حوزه معادلات دیفرانسیل، تابع متغیرهای پیچیده و نیز دینامیک گازی را در این دانشگاه به ثمر رساند.
وی ضمن پژوهش روی برخی مسایل ریاضیات و فیزیک در کنار پروفسور «سیدنی چاپمن» در کالج سلطنتی و کویین‌کالج لندن، به تحصیل نسبیت نزد پروفسور «ادوارد آرتور میلن» نیز می‌پرداخت. در اواخر همان سال، مجددا به دعوت دانشگاه تهران به وطن بازگشت و تدریس ریاضیات را در دانشگاه تهران از سرگرفت و در سمت مشاور آمار و ریاضیات شرکت بیمه تهران نیز مشغول به کار شد.
در سال ۱۳۳۹، به دعوت دانشگاه هاروارد، به ایالات‌متحده رفت و پژوهش‌های جامعی را پیرامون معادلات دیفرانسیل و نیز حل مسایل دینامیک گازی به ثمر رساند. در همین دوران به‌عنوان عضو موقت موسسه مطالعات پیشرفته پرینستون و نیز دستیار پژوهشی رشته ریاضیات دانشگاه پرینستون انتخاب شد.
پروفسور «غفاری» در خلال سال‌های ۱۳۳۰ و ۱۳۳۱، با پروفسور «آلبرت انیشتین» در زمینه تئوری وحدت میدان و الکترومغناطیس، پژوهش‌هایی را انجام داد و در همان زمان، با همکاری پروفسور «مارتسون مورس» و پروفسور «سولومون لفچز» درباره معادلات بزرگ‌مقیاس دیفرانسیل، پژوهش می‌کرد. او در این مدت، طی تعطیلات تابستان، به‌عنوان مشاور دوجانبه بیمه عمر در شرکت‌های «جان هنکوک» بوستون و «متروپولیتن» نیویورک و همچنین وزارت بیمه و بازنشستگی بریتانیای کبیر در لندن مشغول به‌کار بود. در ۱۳۴۱ بار دیگر به ایران بازگشت و تدریس معادلات دیفرانسیل در دانشگاه تهران را از سرگرفت.
ورود به ناسا
 در ۱۳۴۷، رساله‌ای را در زمینه ریاضیات و استاتیک در دانشگاه واشنگتن ارایه داد، هرچند وی از سال ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۱ در این دانشگاه، معادلات دیفرانسیل تدریس می‌کرد. در آنجا با دکتر «درایدن» آشنا شد و پس از تاسیس سازمان فضایی ناسا، «درایدن» از او برای کار در ناسا دعوت کرد. سال ۱۳۴۳، تحت عنوان دانشمند هوا و فضا به پایگاه فضایی گادارد ناسا نقل‌مکان کرد و در آنجا به بررسی جنبه‌های ریاضیاتی تکنیک‌های بهینه‌سازی مسایل مربوط به روش‌های متفاوت تحلیل مانورهای چندگانه در هدایت کاوشگرهای بینسیارهای، در مسیر سفر به ماه پرداخت. چندی بعد، به پروژه عظیم آپولو پیوست و به انجام محاسباتی پرداخت که به مسیر انتقال کپسول حامل انسان به مدار ماه مربوط بود. این پروژه یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های پشت‌پرده و گمنام بود و در نهایت توانست فضاپیمای سرنشین‌دار آپولو را به ماه برساند و سپس دوباره سالم به زمین برگرداند.
سرانجام در سال ۱۳۵۱، از ناسا بازنشسته شد و پژوهش‌های مستقلش را در زمینه دینامیک‌های ستاره‌ای و کنترل ماموریت‌های بینسیارهای، از سرگرفت. او همچنین در پروژه جنگ ستارگان نیز فعالیت‌هایی را انجام داد. «ریچارد نیکسون» رییس‌جمهوری وقت ایالات متحده در ۱۳۴۸ شمسی، به پاس خدماتش در جریان ماموریت آپولو-۱۱، مدال یادبود این پروژه و جایزه دستاوردهای ویژه برنامه آپولو را به او اهدا کرد. این حیات علمی پربار بود که باعث شد حکومت وقت ایران نیز در قبل از انقلاب اسلامی، نشان سلطنتی «همایون» و نشان‌های علمی «دانش» و «سپاس» را به وی اهدا کند.
آثار ارزشمند
پروفسور «غفاری» علاوه بر نوشتن بیش از ۵۰ اثر تحقیقاتی در مورد ریاضیات نظری و عملی در آمریکا، انگلیس و فرانسه، سه کتاب مهم دارد که به‌عنوان کتاب‌های درسی در دانشگاه‌های این کشورها تدریس می‌شود. یکی از آثار او به نام روش هودوگراف در دینامیک گازها که در سال ۱۳۲۹ نوشته شده است، به‌عنوان یک اثر ارزشمند جهانی در بولتن جامعه ریاضیدانان آمریکا، مجله مسایل ریاضی، نامه ریاضیات، نامه مکانیک عملی و فصلنامه دانشجویان ریاضی هند توصیه شده است.
وفات
دکتر «ابوالقاسم غفاری» شامگاه سه‌شنبه ۱۴آبان ۱۳۹۲ در ۱۰۶سالگی درگذشت.
|
توجه: از آنجا که درج مطالب در سایت "محبوبترین‌ها"
برای همه کاربران آزاد می باشد، از همه کاربران محترم تقامندیم؛ در صورت مشاهده
مطلبی خلاف واقع، غیرقانونی و یا منافی فرهنگ و اخلاق ایرانی و اسلامی در هر یک از
پروفایل‌ها، از طریق بخش "تماس با ما" سایت مدیریت سایت را در جریان بگذارید.
روابط
عمومی سایت محبوبترین‌ها
|
|
